Çevrimdışı
alemextra
Admin
Admin
Ayın En iyi Posteri
- Konu Yazar
- #1
Kislama>Kislama
Örümcek faunasinin %85’i kisi toprakta özellikle de soguga karsi iyi bir yalitkan olan yaprak döküntüsünün içinde geçirir. Bu süre boyunca örümceklerin çogunda bacaklar vücuda sarilmis ve görünen vücut yüzeyi minimuma düsmüs durumdadir. Yaprak döküntülerinin altindaki mikrohabitat örümcegi sadece asiri sicaklik degisimlerinden degil ayni zamanda kurakliktan da korur.
Iliman bölgelerdeki “kisin-aktif” örümcekler özellikle soguga karsi dirençli olmasalar da diger örümceklere nazaran çok düsük sicakliklarda daha aktiftirler. -4°C’nin altinda diger örümcekler gibi sabit dururlar ve -7°C’nin altinda ölürler. Kisi pasif sekilde atlatan örümcekler soguga karsi daha dirençlidirler.
Çogu bahçe örümcegi (Araneus sp.) korumasiz yerlerde bile-20°C’ye dayanabilir. Örümceklerin bu soguga nasil dayanabildikleri ise henüz net olarak açiklanamamistir. Fakat örümcek hemolenfinde antifiriz görevi gören gliserol varligi ve oraninin kis aylarinda yaza göre çok daha yüksek olmasi bu konuyu aydinlatmada bir giris noktasi olusturmaktadir. Ancak bu konuda da bazi çikmazlar dikkat çekmektedir.
Adaptasyon>Adaptasyon
Örümcekler soguk nemlilik su baskini ve yiyecek sikintisi gibi olumsuz durumlara karsi çesitli adaptasyonlar gelistirmislerdir. Kisi aktif olarak geçiren örümcekler üzerine günümüzde kis ekolojisi ve bu hayvanlarin soguga karsi dirençleri arastirilmaktadir. Örümcekler uygun mikrohabitatlara siginarak soguga karsi dirençlerini artirirlar. Metabolik oranlarini düsürür ve hazirlanirlar.
Zehir ve Özellikleri">Zehir ve Özellikleri
Bütün örümceklerde bulunan zehir bezleri keliser içlerinde yer alir ve uçtaki kanca ile ava enjekte edilir. Zehirleri neurotoks_k etkide olup solunum organlarinda felçlere yol açar. Ölüm olaylari genellikle çocuklarda ve solunum yetmezliginde meydana gelir. Iliman bölgede yayilis gösteren örümcekler az zehirli olup insan için öldürücü bir etkiye sahip degildir.
Ancak tropikal bölgelerde yasayanlar çok zehirli olup insan için ciddi tehlikelere yol açabilir. Insanlar için öldürücü etkiye sahip olan örümcekler çogunlukla Araneidae AgelenidaeArgiopidae Clubionidae Eresidae Loxoscelidae Lycosidae Theridiidae familyalarina bagli türlerdir. Tarantulalar büyük örümcekler olmalarina ragmen genel olarak düsünüldügünden daha az tehlikelidirler.
ZEHIRLENMELER>ZEHIRLENMELER
Yeterli miktarda alindiginda vucudun kimyasal ve fizyolojik düzenine etki ederek sonuçta ölüme yol açan maddelere toksin yada zehir denilir. Yeteri miktarda verildiginde zehir gibi davranabilecek bir kimyasal maddenin dokularda yol açtigi hasarin klinik belirtilerine de zehirlenme denilir.
Zehirin etkisi dozuna ve alinis sekline bagli olarak degisebilir. Zehirlenmede zehirli maddenin molekül agirligiproteinlere baglanabilme gibi özellikleri ve de etkili olacaklari yapilarin özellikleri önemlidir.
Zehirler öncelikle merkezi sinir sistemine etki ederler. Bu etkiye bagli olarak zehirli maddenin özelligine göre vucudun diger sistemlerini bloke edebilirler.
Akut zehirlenmelerde irritabilite artisi titreme hallusinasyon ve koma görülebilir. Kronik zehirlenmedeorganlarda duyu kayiplari gibi sinir sistemi üzerinde çesitli bozukluklar ortaya çikabilir.
Zehirlenmeler üç yolla gerçeklesebilir:
1. Agiz yolu ile; Gida zehirlenmeleri ilaçlarla olan zehirlenmeler kimyasa maddeler ile zehirlenmeler alkol zehirlenmeleri.
2. Solunum yolu ile; Karbonmonoksit ve diger zehirli gazlar ile olan zehirlenmeler.
3. Deri yolu ile; Zehirli gazlarin temasi ile olan zehirlenmeler böcek öldürücü ilaçlarin neden oldugu zehirlenmeler yilan akrep örümcek ve diger zehirli hayvanlarin sokmasiyla meydana gelen zehirlenmeler.
Akut zehirlenmelerin ilk yardim ve tedavisinde zehirlenen kisinin zehiri ne zaman ne miktarda ve ne sekilde alindiginin bilinmesi hayati öneme sahiptir.
Örümcek Sokmasi
Örümcek türlerinde keliserlerinin kaide kisminda büyük zehir bezleri bulunur. Bu sebeble bilinen 20.000 örümcek türünün hemen hemen hepsi zehirlidir. Bu bezler bir kanalla keliserlerin son segmentinden disari açilir. Hayvan avini isirdiginda uç segment ava batar ve zehrini ava bosaltir. Zehrin ava akitilmasinda bezlerin çevresindeki kaslar etkilidirler.
Çok az örümcek türü insan için tehlike olusturur. Çünkü etkili zehirlere sahip olan türlerin birçogunun zehir disleri insan derisine etki edemeyecek kadar kisa ve kirilgandir. Fakat çocuklar için ölümcül olabilirler.
G.Amerika’da yasayan Phoneutria cinsi örümcekler bilinen en güçlü nörotik zehire sahiptir ve insanlar için büyük tehlike olusturular. Kara dul olarak bilinen Lactrodectus cinsine ait örümcekler de kas sinir iletimini bloke eden peptid yapidaki zehirleriyle bir diger zehirli grubu olustururlar. Kahverengi örümcekler olarak adlandirilan Loxoceles cinsi örümcekler ve Argyronetidae familyasina ait su örümcekleride oldukca zehirli diger türlerdir.
Örümcek zehirlerinin hemen hemen hepsi nörotoks_ktir. Bu zehirler sinir sistemine etki eder ve baglantili olarak kas kasilmalari ortaya çikar ve sonuçta ölüm meydana gelebilir.
Genel kaninin aksine küçük örümcekler büyük örümceklere göre daha güçlü zehirlere sahiptirler. Tarantulalar sanildiklari kadar zehirli türler degildirler.