Hoş geldiniz!

Forumumuza Kayıt Olarak, Açmış olduğumuz konulara erişebilir Ve Topluluğumuza Katılabilirsiniz!

Şimdi Kayıt Ol! Giriş yap

Milli Çanakkale'nin Deniz Kahramanları

  • Konbuyu başlatan alemextra 
  • Başlangıç tarihi
alemextra Çevrimdışı

alemextra 

Admin
Admin
30 Ara 2023
9,175
2
38
konya
Çanakkale'nin Deniz Kahramanları

Üstte Muavenet-i Milliye

Mürettebatı

Üstte Muavenet-i Milliye'nin batırdığı 750 mürettebatlı (180'i kurtuldu) 12950 tonluk Goliath.

MUAVENET-İ MİLLİYE
Muavenet-i Milliye . Çanakkale'de yaşanan en önemli olaylardan birinin. Goliath'ın batırılışının kahramanıdır. Müttefik ordularının komutanı olan General Ian Hamilton'un "Düşman madalyayı hak etti!" diye günlüğüne not düşmesine neden olan Muavanet-i Milliye'nin başarısı. Müttefik donanmasının Mondros limanına çekilmesine neden. Türk askerleri için de moral olmuştur.

Çanakkale Seferi süresince İngiliz donanmasının maruz kaldığı en büyük felaket Goliath'ın batışıdır. 13.150 tonluk ve yedi yüz elli mürettebatı olan bu muharebe gemisinden ancak yüz seksen kişi kurtulabilmiştir. Beş yüz yetmiş personeli. gemi ile beraber sulara gömülmüştü.

Bu geminin batışı ile verilen zayiat büyük olmuştu. ama asıl önemlisi bu felaketin doğurduğu olaylardı. Goliath'ın batırılışı üzerine İngilizler. Boğaz'ın zorla geçilmesi fikrinden tamamen vazgeçtiler. 18 Mart Harekatı'ndan sonra donanmayla Boğaz'ı bir kere daha zorlamayı planlıyorlardı. Çünkü kara harekatı da istenilen sonucu vermemişti ve kısa sürede de vereceği tahmin edilmiyordu. Bu geminin batırılışı. bu plandan vazgeçilmesine sebep oldu. Ayrıca geminin batırılışından iki gün sonra 15 Mayıs 1915'te. İngiliz Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Fisher. ardından da 17 Mayıs'ta. Çanakkale Seferi'nin fikir babası Churchill'in isifasına vesile oldu.

Küçük bir Türk muhribi olan Muvanet-i Milliye Muhribi'nin başarısı. görüldüğü gibi. İngiltere kabinesinde kriz yaratacak şekilde etkili olmuştu.

Olayın amacı. İngiliz gemisinin batırlışı ve gemi komutanının kim olduğu Türk kaynaklarında şöyle yer almaktadır:

"13 Mayıs 1915 tarihi. Muavenet muhribinin Morta koyunda demirli Goliath İngiliz muharebe gemisini batırması. Çanakkale Muharebeleri tarihinde önemli bir yer tutar.

Fransızların Kerevizdere'de ele geçirmiş oldukları mevzileri geri almak için yapılan devamlı taarruzlara karşı. Fransızların harp gemilerinin yardımını istemeleri üzerine. her akşam iki muharebe gemisi Morto Koyu açığına gönderilmekteydi. Bu gemilerin ateşinden hayli zarar görülmesi üzerine. 5 nci Ordu Komutanlığı Boğazlar Genel Müfettişliği'ne başvurarak bu kötü durumun giderilmesini istedi. Bu amaçla. Muavenet Muhribi'nin görevlendirilmesine karar verildi.

Marmara'da denizaltı karakol görevi yapan Muavenet. Kıdemli Yüzbaşı Ahmet Saffet komutasında olarak 10 Mayıs saat 1330'da Çanakkale'ye geldi.

12 Mayıs'ta sona eren hazırlıklar arasında. kıyı boyunca seyir sırasında geminin dibe değmemesi için kömür ve yağın yarısı gemiden çıkarıldı. Doksan kilo şarjlı üç Şuvartskopf torpidosu kovanlara sürüldü; bir tanesi de yedek olarak güverteye alındı. Torpidolar. 1.200 metre mesafe. 34 mil sürat ve iki metre derinliğe ayarlandı. Düşmanın torpido ağı kullanmadığı saptanmış olduğundan. torpidolara ağ makası takılması ihtiyaç görülmedi. Bu sırada Morto koyunda Goliath ve Kornvolis muharebe gemileri demirli bulunmakta . iki İngiliz muhribi Rumeli. diğer ikisi Anadolu Kıyısında ve biri de boğaz ağzının ortasında karakol yapmSakta idi.

Müstahkem mevkideki bataryalar ile ışıldaklar ve diğer bütün ilgili birlikler. yapılacak taarruzdan haberdar edilmiş. Anadolu ışıldaklarının Muavanet'in seyir hattının aydınlatmamaları. Muavenet'i izlemeleri olasılığı olan düşman muhriplerini karşılamak üzere. bataryaların hazır bulunmaları. Muavenet'in dönüşte seyir fenerlerini yakacağı ve eğer izleniyorsa. baş tarafından beyaz işaret fişekleri atacağı bildirilmişti. Havuzlar mevkiinde demirli olan bir filika da kırmızı bir fener gösterecekti.

12 Mayıs saat 18.40'da harekete geçen Muavenet. saat 19.00-19.30 arasında mayın hatlarını geçtikten sonra . 19.40'ta Soğanlıdere önlerindeki mayın hatlarının hemen dışında demirleyerek. taarruz saati olan gece yarısını beklemeye başladı.

Morto'daki (Morto-Soğanlıdere=7 mil) gemilerin ateşi ve ışıldaklarla yaptıkları aydınlatma. saat 23.30'a kadar sürdü.

13 Mayıs saat 00.30'da demir alan Muavenet. sekiz mil hızla Rumeli kıyısına sürünürcesine seyre başladı. Onbeş dakika sonra. iskele tarafından 600-800 metre mesafede rastlanan ve ağır yolla karşı rotada seyreden bir düşman muhrip takımı. Muavanet'i görmedi. Saat 01.00'da tam pruvada. Eskihisarlık burnuna bordalarını vermiş yatan iki muharebe gemisi fark edildi. Torpido kovanları sancağa çevrilmiş durumda ağır yolla seyre devam olunurken.

öndeki geminin (Goliath'ın) pırıldakla (O) işareti verdiği görüldü; görülmüş olan Muavanet'ten parola sorulmaktaydı. Bu işarette aynen karşılık veren Muavenet. vakit kaybetmeyerek hemen hücuma kalktı ve saat tam 01.15'te birbiri ardından üç torpidosunu işaretledi. Bu anda mesafe 300 metre kadardı. Torpidolardan biri Goliath'ın komuta köprüsü. ikincisi baş baca altına ve üçüncüsü de kıç tarafına vurdu. Kısa zamanda batan Goliath. yedi yüz elli kişilik mürettabatından. gemi komutanı dahil. beş yüz yetmişini de birlikte götürdü.

Muavenet. saat 05.00'te Çanakkale önüne demirlediği vakit. büyük sevinç gösterileriyle karşılandı. Aynı gün İstanbul'a hareket eden muhrip. ertesi günü istinye üssüne döndü ve merasimle karşılandı. 16 Mayıs'ta gemi mürettabatı. Başkomutan Vekili ve Bahriye Nazır Vekili Enver Paşa tarafından bir takdirname ile kutlandı.


Bunu. nişan ve madalyalarla taltifleri ve gemi komutanının binbaşılığa yükseltilmesi izledi. Muavenet'in. bu başarısı. Çanakkale'yi savunanların morali üzerinde önemli etki yaptı. İngiliz harp tarihinin. (atak ve ustalıklı bir hareket) olarak kaydettiği bu olay. 14 Mayıs'ta toplanmış olan İngiliz Harp Meclisi'nde tam bir bomba etkisi yaptı.

bilin_nusret.jpg


NUSRAT MAYIN GEMİSİ

Çanakkale savaşları deyince akla ilk gelen ve bu savaşların simgesi olan kahraman Nusret Mayın gemisidir. 18 Mart Deniz Savaşı'nda Müttefik Donanmasını dağıtan. Müttefik Komutanlarını şaşkınlığa uğratan. Türk askerine moral. Türk Milleti'ne sevinç kaynağı olan 26 mayınla bir yazgının değişmesine sebep olan bir kahramanlık hikayesidir Nusret Mayın Gemisi.

Almanya'da özel olarak inşa edilmiş bu tekne. dar alanlarda kolayca manevra yapabiliyor ve az su çektiğinden mayın alanları üzerinde güvenle dolaşabiliyordu.

Nusret Mayın Gemisi'nin künye bilgileri şöyledir :

Tipi Mayın Gemisi

İnşa Yeri Almanya

Tonajı 360T

Hizmete Girişi 1912

Boyu 40 m

Eni 7.4 m

Çektiği su 2 m

Silahları 1 adet 7.5/40 Top. 2 Adet 4.7 Top. 2 mk. 5b.

Sürat 15 mil

Hizmet Dışı 16.06.1957

Müttefik donanmasının boğazlardaki tabyaları bombalamaya başlamaları (Şubat 1915) ile birlikte Mart ayına kadar geçen süre içinde. dünyanın en büyük donanması boğaz önünde toplanıyor. keşif uçuşlarıyla mayın alanları belirleniyor. mayın araştırma ve keşif gemileri boğazın içlerine kadar girip mayınları temizliyorlardı. Nusret'in mayınlarını döktüğü Karanlık Liman önündeki mayın hatları ise tamamen temizlenmişti.

Uzun süreli bu temizlik çalışmalarının ardından Müttefik donanmasının boğazı geçme girişiminde bulunacağı kesinde. Bunun üzerine Müstahkem Mevkii komutanlığı daha önceden düşündüğü gibi. bir Alman subayının da teklifiyle elde kalan son 26 Mayını Karanlık Liman'a dökme kararı aldı.

Bu olayın içinde yaşayan Müstahkem Mevkii Kurmay Başkanı Selahattin Adil anılarında şöyle yazmaktadır :

"Düşman kesin saldırısının birkaç gün içinde yapılacağı belli oluyordu. Deniz işlerine bakan ve izleyen tecrübeli. sevimli. uysal bir ihtiyar olan Alman Amirali Menter Paşa'nın teklifine uyularak. geride kalan yedek mayınların atılmasına karar verilmiş ve 30 kadar mayın Nusret gemisinde hazırlanmıştı."

Böylece Müstahkem Mevkii Komutanı Cevat Paşa'nın da görevlendirilmesiyle. Yüzbaşı Tophaneli Hakkı Bey komutasındaki Nusret Mayın gemisi 7/8 Mart gece yarısından az sonra göreve çıkıyordu. Müstahkem Mevkii Mayın Grup Komutanı Yüzbaşı Hafız Nazmi (Akpınar) Bey'de Nusret Mayın Gemisi'ndeydi.

7/8 Mart gece yarısından az sonra sisli bir havada Çanakkale'den ayrılan Nusret Mayın Gemisi bütün ışıklarını söndürmüş. kıvılcım atmasın diye ocaklarını bastırmışlardır. Daha önceden dökülmüş olan mayınların arasından. Nazmi Bey'in kılavuzluğunda geçerek karanlık Liman'a doğru ilerlemeyi sürdürürler. Kıyıya paralel olarak 100'er metre aralıklarla ve suyun 4.5 metre altında 26 mayın da sessizlik içinde dökülür. Görev tamamlandığında yine aynı sessizlik ve dikkatle geriye dönen Nusret Mayın Gemisi. bir savaşın kaderini değiştirecek 26 Mayınlık imzasını bırakmıştır geride.

Ertesi günlerde. Müttefikler tarafından yeni keşif uçuşları ve mayın taramaları yapılmıştır. Her nasılsa bu 26 sürpriz mayın kendilerini saklamayı başarmıştır. Hatta Karanlık Koy'da mayın bulunmadığına dair rapor veren İngiliz Pilot. bu sürpriz mayınların başarısından bir gün sonra kurşuna dizilmiştir.
.
18 Mart günü yaşananlar Türk tarihinde gerçek bir zaferdir. Bu zaferde Nusret Mayın Gemisi'nin başarısı tartışılmazdır. Winston Churchill 1930'da ""Revue de Paris" dergisinde bu olayı şöyle yorumluyordu.

"Birinci Dünya Harbi'nde bu kadar insanın ölmesine harbin ağır masraflara mal olmasına. denizlerde 5.000 tane ticaret ve savaş gemisinin batmasına başlıca neden. Türkler tarafından bir gece önce atılan ve incecik bir çelik halat ucunda sallanan 26 adet mayındır."


Görüldüğü gibi Nusret Mayın Gemisi ve 18 Mart Zaferi bütünleşmiş ve bu zaferle birlikte anılan bir destana dönüşmüştür.

Nusret Mayın Gemisi 2000 yılı itibariyle hala Mersin'de bulunmakta. batmaması için vakıflar ve gönüllüler yardımı ile içindeki su boşaltılmaktadır. Belki Yavuz ve Midilli gibi jilet olmayacaktır. ama bu kaderi paylaşmamak için yardıma ihtiyacı vardır.

kaynak:canakkale.gen.tr
 

Konuyu görüntüleyenler

Yasal Uyarı Görmek İçin Tıkla
Geri
Üst
Combeki Media