Çevrimdışı
alemextra
Admin
Admin
- Konu Yazar
- #1
İbranice Şlomo (Salomon). Hz. Davud'un oğlu O'ndan hemen sonra İsrail oğullarının peygamberi "akl-ı selim" ve "nazik" manalarına gelen "selim"in eş anlamlısı.
Kitab-ı Mukaddes'e göre Hz. Süleyman İsrailoğullarının icraatlar yapmış büyük peygamber ve hükümdardır. Kur'an-ı Kerim Hz. Süleyman'ın bir İsrailoğulları peygamberi olduğunu açıklarken; Hıristiyanların mukaddes kitabı İncile göre O bir İsrail kralıdır.
Devrinin en önemli hadisesi Ken'anlıların kesin olarak itaat altına alınmasıdır. Bundan ayrı olarak Hz. Süleyman memleketini 12 eyalete ayırarak her birine birer vali tayin etmiş; böylece ülkenin daha iyi idaresini sağlamıştır.
12 eyalet olmasının sebebi her bölgeye yılda bir ay devlete karşı mükellefiyetler koymasındandır.
Hz. Süleyman saltanatlı ve azametli bir peygamberdir. O'nun krallığı bu günkü Filistin Ürdün'ün tamamı ve Suriye'nin bir kısmım içine almakta idi. Hz. Süleyman'ın eserleri arasında memleketin savunması için inşa ettirdiklerini ilk sırada saymak lazımdır. Asker sevki için seçilen kilit noktalarda yaptırılan istihkamlar bu bakımdan çok önemlidir.
Hz. Süleyman'ın en mühim eseri Siyon dağı'na inşa ettirdiği Mabed'tir. Babası Hz. Davud zamanında aynı yerde yalnız bir çadır vardı ve bu çadıra Tabutül-ahd (Ahid sandığı) konulmuştu.
Süleyman Mabedi veya sadece Mabed denilen yapının bugün temel duvarlarından bir bölümü kalmıştır. Ağlama duvarı olarak isimlendirilen kısım da bu temeldir.
Süleyman Mabed'i Yahudi Hıristiyan ve Müslümanlarca mukaddes sayılmaktadır. Hz. Süleyman Sur kralı Hiram ve Mısır Firavunuyla dostluk kurduğu için her iki ülke ile ticari ve kültürel münasebetlere girişmiştir.
Böylece yabancı kültür ve müesseseler İsrailoğulları arasına da girmeğe başlamıştır. Nitekim o tarihten sonra Kudüs'te hem yabancı mallar satılmaya başlanmış; hem de yabancı hükümdarlar Hz. Süleyman'ı ziyarete gelmişlerdir.
Bu konuyu vurgulayan Kitab-ı Mukaddes (Tevrat l. Krallar X 22). Hz. Süleyman'ın büyük bir deniz ticaret filosu kurduğunu zikreder.
İsrailoğulları Hz. Süleyman zamanında sosyal ve medenî açıdan en üst düzeyde bir gelişme sergilemişlerdir. Tarihçiler Hz. Süleymanı alim imarcı ve saltanat seven bir kişi olarak tasvir eder (A. Refik Tarih-i Umumi İstanbul 1328 l 266).
Hz. Süleyman babasından devraldığı büyük devleti daha da güçlendirerek idaresi altındaki bütün toprakları askerî açıdan kontrol altına almayı başarmıştır.
Hz. Süleyman'ın hayatı ve faaliyetleriyle ilgili bilgileri daha çok Tevrat ve Kur'an'da bulmaktayız. Kur'an-ı Kerim dışındaki kaynaklarda O'nun hayatı hakkında efsanevi nakillere rastlanmaktadır. Gerçek bilgilerle bu esatirî nakilleri birbirinden ayırmak oldukça zordur.
Hz. Süleyman tahta çıkar çıkmaz öncelikle kendisine karşı olanları etkisiz hale getirmiş; yakın dostları ve güvendiği kişilere askerî idarî ve dinî görevler vermiştir. Hz. Süleyman'ın kurduğu devletin temeli daha ziyade ticarete dayanmaktadır.
Bundan dolayıdır ki çevresindeki devletlerden bazıları O'nunla ticaret ortaklıkları kurmuşlardır. Hz. Süleyman özellikle başkent Kudüs için büyük çapta harcamalara girişmiş; burada bir sur Millo adı verilen bir bina ve meşhur Kudüs Mabedi'ni yaptırmıştır.
Bu Mabet zamanla Yahudiliğin ve ilk dönem Hıristiyanlığının tek dinî merkezi durumuna gelerek fiziki yapısının ötesinde bir önem kazanmıştır.
Diğer taraftan Hz. Süleyman zamanında gelişen milletler arası ticaret ağı İsrailoğulları arasında fikrî ve dini açıdan evrensellik anlayışının doğmasını sağlamıştır (Bertholet Wörterbuch der Religionen Stuttgart 1962 s 482).
Hz. Süleyman'ın hakîm ve şair yönü de meşhurdur. Kitab-ı Mukaddes (Tevrat)'de 31 babtan meydana gelen Süleyman'ın Meselleri'nin O'na ait olduğu Yahudi kaynaklarında zikredilir.
Bu bölümde Hz. Süleyman'ın hikmetli sözlerinden örnekler bulunmaktadır: "Rab korkusu bilginin başlangıcıdır"; "Sefihler ise hikmet ve terbiyeyi hor görürler" (l. bab 7. cümle). Bunun yanı sıra yine Kitab-ı Mukaddes (Tevrat)'de 8 babtan meydana gelen ve O'nun yazdığı iddia edilen Neşidelerin Neşidesi bölümünde bir peygambere hiç de yakışmayacak aşk ve harem hayatından bahseden cümleler vardır.
Bunlar da Tevrat'ın tahrife uğradığını açık seçik göstermektedir. Neşidelerin Neşidesi baştan sona okununca bu cümlelerin bir peygamber ağzından çıkmayacağını dindar yahudiler dahi kolayca kabul edebilir.
Saydıklarımızdan ayrı olarak Yahudi mezheplerinden Ferisiliği desteklemek için Süleyman'ın Mezmurları adıyla uydurulmuş 18 Mezmur daha vardır. Bunlar Tevrat'a alınmamıştır. Tevrat'taki Mezmurlar O'nun babası Hz. Davud'undur.
Hıristiyan literatüründe Hz. İsa'nın "Davud oğlu" diye anılması O'nun yalnızca Hz. Davud neslinden geldiğini belirtmek için değildir. Hz. İsa'nın aynı zamanda Hz. Süleyman gibi insanlar ve cinlere hükmeden gerçek bir "Davud oğlu Süleyman" olduğunu vurgulamak içindir (Ana Brit. XX 169).
Arap tarihçileri Hz. Süleyman'ın ihtişamlı şahsiyetini O'nun sihir ve kehanetteki fevkalade üstünlüklerini en karmaşık problemleri keskin zekasıyla çözüşünü vb. fetanetini anlatmak için müstakil eserler yazmışlardır.
Kur'an-ı Kerim ve İslam kaynaklarının Hz. Süleyman hakkında verdiği bilgiler Divan edebiyatına da ilham kaynağı olmuştur. Süleymanname ve Kitab-ı Süleyman O'nun dini destanî hayatını konu edinen değerli eserlerden sadece ikisidir.
Arap ve Süryani yazılarının icadını Hz. Süleyman'a isnat edenler bulunduğu gibi; Arapça bir çok sihir kitabını O'nun yazdığını iddia edenler de vardır.
Hz. Süleyman'la ilgili efsanelerdeki İran tesiri O'nun Çemşid'le mukayese edilmesine zemin hazırlamıştır (J. Walker XI174). Hz. Süleyman'ın mezarı belli değildir. Ancak Kubbetü's-sahra (Kudüs) veya Taberiye gölü yakınında bulunduğunu bazı eserler zikretmektedir.