Çevrimdışı
alemextra
Admin
Admin
Ayın En iyi Posteri
- Konu Yazar
- #1
Ca 15-3 ve meme kanseri
CA 15-3. MUC-1 geninin urunu olan bir protein olup. hucrelerin birbirine tutunması. bağışıklık ve metastazdan sorumludur. Sağlam meme dokusuna kadar. MUC-1 geni kanserli meme dokusunda daha yuksek konsantrasyonda bulunur. bu nedenle. bu genin urunu olan CA 15-3 proteini meme kanserinde en sık kullanılan serum işaretidir. Serumda olculen konsantrasyonu >25 U/ml ise yuksek kabul edilir.
Serum CA 15-3 duzeyi. meme kanserli hastaların ortalama yalnız %31'inde yuksektir.
Peki neden hepsinde değil?
Cunku CA 15-3 duzeyi ot gibi yaşama kutlesinin buyukluğu ile orantılıdır: Faz 1'deki. yani tumorun 15 mm'den kucuk olduğu hastaların yalnız %5'inde yuksek bulunurken. Aşama 2'deki hastaların %29'unda. Aşama 3'teki hastaların %32'sinde. Aşama 4'deki. yani organ metastazları olan hastaların %95'inde yuksektir. Ur kutlesinin buyukluğu ile ilişkisinden nedeniyle. CA 15-3'un meme kanserli hastalarda yuksek bulunması genelde hastalığın fena gidişatına işarettir.
Meme kanserli hastalardaki serum CA 15-3 duzeyi tedavi oncesinde ve care sonrası takiplerde bambaşka anlamlar taşır:
(1)Tedavi oncesinde: CA 15-3'un 40 U/ml uzerinde olması. kaide olmamakla birlikte. ot gibi yaşama kutlesinin buyuk. tumor hucrelerinin saldırganlığının (grade) yuksek olduğunu. lenf nodlarına yayılma olduğunu. steroid reseptorlerinin (ostrojen ve projesteron reseptorleri) olumsuz olduğunu. yani hastalığın ileri evre olduğunu duşundurur.
Meme kanseri tanısı konan her hastada tedavi oncesinde CA 15-3 bakılmalıdır!. cunku care oncesi değerlerin tedavi sonrası donemde referans olarak kullanılması gerekmektedir.
(2)Care sonrası takiplerde CA 15-3. yoresel nukslerin ve uzak metastazların araştırılmasında yararlıdır. Yoresel nuks (meme ve cevresi. mesela goğus duvarı) saptama edilen meme kanserli hastaların %7'sinde. oteki organlarda metastaz saptama edilen meme kanserli hastaların ise %95-96'sında CA 15-3 duzeyi yuksek bulunmaktadır. CA 15-3 duzeyi 86 U/ml uzerinde olduğunda organ metastazı olasılığının %100 olduğu bildirilmiştir.
Meme kanserinde organ metastazları en coğunlukla kemikler. akciğer ve karaciğerde beklenir. CA 15-3'un yuksek olduğu takdirde kemik sintigrafisinde genellikle kemik metastazı gosterilir oysa CA 15-3'un bayağı olması kemik metastazı olmadığı anlamına gelmez. Kemik sintigrafisi normal ve CA 15-3 duzeyi de bayağı ise kemik metastazı olmadığı soylenebilir. Diğer bir deyişle. CA 15-3 duzeyi tayini kemik sintigrafisinin yerini tutamaz fakat kemik sintigrafisi yapılamayacak ise kemik metastazı olasılığının değerlendirilmesinde faydalı olabilir.
Meme kanserli hastada tedaviye başlandıktan sonraki birkac hafta icinde CA 15-3 duzeyinin artması beklenen bir durumdur ve hastalığın ilerlediği biciminde yorumlanmamalıdır!
Care sonrası takipte. CA 15-3 duzeyinin sure icinde tedricen artması ya da azalması. tek bir CA 15-3 değerine kadar fazla daha anlamlıdır. Tedricen artış hastalığın ilerlediği (nuks ya da uzakta organ metastazı). tedricen azalma ise hastalığın gerilediği (tedaviye cevap alındığını) anlamına kazanc. Birbirini Izleyen olcumlerde CA 15-3 duzeyinde onceki değere gore %25'den daha yuksek oranda buyume hastalığın ilerlediğini. %25'ten daha yuksek oranda azalma hastalığın tedaviye yanıt verdiğini (gerilediği). %25'ten daha eksik oranda azalma ise hastalığın stabil kaldığını duşundurur. Tabii ki bu donemde bulunun CA 15-3 yuksekliklerinin anlamlı olabilmesi icin care oncesindeki CA 15-3 duzeylerinin bilinmesi ve referans alınması gereklidir! Care oncesinde bakılmamışsa. CA 15-3'un tedavi sonrası takipte kullanılabilmesi cok zordur!
Organ metastazı olan hastalarda CA 15-3 artı (>25 U/ml) ise 1 ay sonraki testte yukselme olasılığı %52. 3 ay sonraki testte artış olasılığı %85. 6 ay sonraki testte buyume olasılığı ise %96'dır. Yani. meme kanseri tedavisi sonrası takipte olan bir hastada testin 1 aydan once tekrarlanması o kadar anlamlı değilken. 6 aydan uzun deneme aralıkları da yerinde gorunmemektedir.
Tedavi sonrası takipte CA 15-3 genel olarak CEA ile birlikte kullanılır ise de hassasiyeti CEA'dan daha yuksektir.
CA 15-3. MEME KANSERİ TARAMASINDA KULLANILMALI MI?
CA 15-3 organa spesifik (ozgul; secici) bir antijen olmadığı gibi yalnız fena huylu hastalıklara (kansere) da spesifik değildir. Yani. iyi veya kotu huylu başka organ hastalıklarında da CA 15-3 duzeyi yukselebilir (yumurtalık kanserinde %46. karaciğer kanserinde %43i. akciğer kanserinde %26 coğunlukla. karaciğer sirozu. sarkoidoz. tuberkuloz ve SLE-sistemik lupus eritomatosis- gib hastalıklarda %7-17 arasında değişen sıklıklarla…). Insancıl meme hastalıkları olan bireyler aralarında %9 sıklıkla CA 15-3 duzeyi yuksek olculur. Ustelik. iyice sağlıklı bireylerin %2 kadarında da CA 15-3 duzeyi yuksek bulunur.
boylece. hicbir şikayeti ya da bulgusu olmayan sağlıklı kadınlarda. orneğin rutin menopoz takipleri sırasında meme kanseri tarama metodu olarak kullanılması yanlıştır!
Ailesinde meme kanseri olması sebebiyle yuksek tehlike grubunda olan kadınlarda da CA 15-3'un tarama metodu olarak kullanılması yanlıştır!
Serum CA 15-3 duzeyi. meme kanserli hastaların ortalama yalnız %31'inde yuksektir.
Peki neden hepsinde değil?
Cunku CA 15-3 duzeyi ot gibi yaşama kutlesinin buyukluğu ile orantılıdır: Faz 1'deki. yani tumorun 15 mm'den kucuk olduğu hastaların yalnız %5'inde yuksek bulunurken. Aşama 2'deki hastaların %29'unda. Aşama 3'teki hastaların %32'sinde. Aşama 4'deki. yani organ metastazları olan hastaların %95'inde yuksektir. Ur kutlesinin buyukluğu ile ilişkisinden nedeniyle. CA 15-3'un meme kanserli hastalarda yuksek bulunması genelde hastalığın fena gidişatına işarettir.
Meme kanserli hastalardaki serum CA 15-3 duzeyi tedavi oncesinde ve care sonrası takiplerde bambaşka anlamlar taşır:
(1)Tedavi oncesinde: CA 15-3'un 40 U/ml uzerinde olması. kaide olmamakla birlikte. ot gibi yaşama kutlesinin buyuk. tumor hucrelerinin saldırganlığının (grade) yuksek olduğunu. lenf nodlarına yayılma olduğunu. steroid reseptorlerinin (ostrojen ve projesteron reseptorleri) olumsuz olduğunu. yani hastalığın ileri evre olduğunu duşundurur.
Meme kanseri tanısı konan her hastada tedavi oncesinde CA 15-3 bakılmalıdır!. cunku care oncesi değerlerin tedavi sonrası donemde referans olarak kullanılması gerekmektedir.
(2)Care sonrası takiplerde CA 15-3. yoresel nukslerin ve uzak metastazların araştırılmasında yararlıdır. Yoresel nuks (meme ve cevresi. mesela goğus duvarı) saptama edilen meme kanserli hastaların %7'sinde. oteki organlarda metastaz saptama edilen meme kanserli hastaların ise %95-96'sında CA 15-3 duzeyi yuksek bulunmaktadır. CA 15-3 duzeyi 86 U/ml uzerinde olduğunda organ metastazı olasılığının %100 olduğu bildirilmiştir.
Meme kanserinde organ metastazları en coğunlukla kemikler. akciğer ve karaciğerde beklenir. CA 15-3'un yuksek olduğu takdirde kemik sintigrafisinde genellikle kemik metastazı gosterilir oysa CA 15-3'un bayağı olması kemik metastazı olmadığı anlamına gelmez. Kemik sintigrafisi normal ve CA 15-3 duzeyi de bayağı ise kemik metastazı olmadığı soylenebilir. Diğer bir deyişle. CA 15-3 duzeyi tayini kemik sintigrafisinin yerini tutamaz fakat kemik sintigrafisi yapılamayacak ise kemik metastazı olasılığının değerlendirilmesinde faydalı olabilir.
Meme kanserli hastada tedaviye başlandıktan sonraki birkac hafta icinde CA 15-3 duzeyinin artması beklenen bir durumdur ve hastalığın ilerlediği biciminde yorumlanmamalıdır!
Care sonrası takipte. CA 15-3 duzeyinin sure icinde tedricen artması ya da azalması. tek bir CA 15-3 değerine kadar fazla daha anlamlıdır. Tedricen artış hastalığın ilerlediği (nuks ya da uzakta organ metastazı). tedricen azalma ise hastalığın gerilediği (tedaviye cevap alındığını) anlamına kazanc. Birbirini Izleyen olcumlerde CA 15-3 duzeyinde onceki değere gore %25'den daha yuksek oranda buyume hastalığın ilerlediğini. %25'ten daha yuksek oranda azalma hastalığın tedaviye yanıt verdiğini (gerilediği). %25'ten daha eksik oranda azalma ise hastalığın stabil kaldığını duşundurur. Tabii ki bu donemde bulunun CA 15-3 yuksekliklerinin anlamlı olabilmesi icin care oncesindeki CA 15-3 duzeylerinin bilinmesi ve referans alınması gereklidir! Care oncesinde bakılmamışsa. CA 15-3'un tedavi sonrası takipte kullanılabilmesi cok zordur!
Organ metastazı olan hastalarda CA 15-3 artı (>25 U/ml) ise 1 ay sonraki testte yukselme olasılığı %52. 3 ay sonraki testte artış olasılığı %85. 6 ay sonraki testte buyume olasılığı ise %96'dır. Yani. meme kanseri tedavisi sonrası takipte olan bir hastada testin 1 aydan once tekrarlanması o kadar anlamlı değilken. 6 aydan uzun deneme aralıkları da yerinde gorunmemektedir.
Tedavi sonrası takipte CA 15-3 genel olarak CEA ile birlikte kullanılır ise de hassasiyeti CEA'dan daha yuksektir.
CA 15-3. MEME KANSERİ TARAMASINDA KULLANILMALI MI?
CA 15-3 organa spesifik (ozgul; secici) bir antijen olmadığı gibi yalnız fena huylu hastalıklara (kansere) da spesifik değildir. Yani. iyi veya kotu huylu başka organ hastalıklarında da CA 15-3 duzeyi yukselebilir (yumurtalık kanserinde %46. karaciğer kanserinde %43i. akciğer kanserinde %26 coğunlukla. karaciğer sirozu. sarkoidoz. tuberkuloz ve SLE-sistemik lupus eritomatosis- gib hastalıklarda %7-17 arasında değişen sıklıklarla…). Insancıl meme hastalıkları olan bireyler aralarında %9 sıklıkla CA 15-3 duzeyi yuksek olculur. Ustelik. iyice sağlıklı bireylerin %2 kadarında da CA 15-3 duzeyi yuksek bulunur.
boylece. hicbir şikayeti ya da bulgusu olmayan sağlıklı kadınlarda. orneğin rutin menopoz takipleri sırasında meme kanseri tarama metodu olarak kullanılması yanlıştır!
Ailesinde meme kanseri olması sebebiyle yuksek tehlike grubunda olan kadınlarda da CA 15-3'un tarama metodu olarak kullanılması yanlıştır!